Η πλατφόρμα Open eClass (http://www.openeclass.org) αποτελεί ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Μάθησης (LMS). Ακολουθεί τη φιλοσοφία του λογισμικού ανοικτού κώδικα και υποστηρίζει πληθώρα σεναρίων τηλεκπαίδευσης χωρίς περιορισμούς και δεσμεύσεις. Η πρόσβαση στην υπηρεσία γίνεται με τη χρήση ενός απλού φυλλομετρητή (web browser) χωρίς την απαίτηση εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων.

Η πλατφόρμα Open eClass

Βασικός προσανατολισμός της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Open eClass αποτελεί η ενίσχυση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας με τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), μέσα από ένα εύχρηστο περιβάλλον τεχνολογικής αιχμής. Λειτουργικά η πλατφόρμα Open eClass στοχεύει στην υλοποίηση δράσεων ηλεκτρονικής μάθησης που ενισχύουν τις υπάρχουσες εκπαιδευτικές δομές. Βασικοί σχεδιαστικοί άξονες αποτελούν η προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις, η ευελιξία, η ευκολία στη χρήση, η δυνατότητα αναβάθμισης και επέκτασης, η ελεύθερη διάθεση χωρίς την απαίτηση αδειών χρήσης και συντήρησης, οι μικρές λειτουργικές απαιτήσεις, η ανεξαρτησία από το υποκείμενο λειτουργικό σύστημα, η χρήση ανοικτών προτύπων, η δυνατότητα ολοκλήρωσης της πλατφόρμας με άλλες δικτυακές υπηρεσίες, οι ξεκάθαρες λειτουργικές δομές (εγγραφή, πρόσβαση, δημιουργία μαθήματος, συμμετοχή σε μάθημα, διαχείριση, κ.λπ.), η διαλειτουργικότητα και η ασφάλεια, καθώς και η συνεχής υποστήριξη από το Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο (GUnet).

Η ομάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης του Ακαδημαϊκού Διαδικτύου GUnet υποστηρίζει ενεργά την πλατφόρμα από το Μάρτιο του 2003 ενώ συγχρόνως σχεδιάζει και αναπτύσσει συνεχώς νέες βελτιωμένες εκδόσεις που ενσωματώνουν νέα χαρακτηριστικά και βελτιώνουν τα ήδη υπάρχοντα. Η παρουσία της πλατφόρμας Open eClass στο χώρο του λογισμικού ανοικτού κώδικα ξεκίνησε στις 13 Φεβρουαρίου του 2003, ως αποτέλεσμα σχεδιασμού και ανάπτυξης της ομάδας Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης (Teledu) της GUnet. Στόχος ήταν η δημιουργία μιας κοινής εκπαιδευτικής πλατφόρμας για όλη την Ακαδημαϊκή και Σχολική Κοινότητα της χώρας η οποία θα διανέμεται ελεύθερα και θα υποστηρίζεται ενεργά από τη GUnet.

Σήμερα, 20 χρόνια μετά, έχουν αναπτυχθεί και διανεμηθεί 3 + 1 γενιές της πλατφόρμας Open eClass (1.x, 2.x, 3.x + 4.x που αναπτύσσεται), 43 νέες εκδόσεις, 136 υποεκδόσεις με συνεχώς αυξανόμενη απήχηση σε όλες τις βαθμίδες τις εκπαίδευσης. Η πλατφόρμα Open eClass αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά προϊόντα στο χώρο του Ανοικτού Λογισμικού παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες Διαχείρισης Μάθησης ανταγωνιστικές με αντίστοιχες πλατφόρμες από το εξωτερικό. Ο εκπεφρασμένος στρατηγικός προσανατολισμός του Ακαδημαϊκού Διαδικτύου GUnet στην υποστήριξη των δράσεων Ηλεκτρονικής Μάθησης σε συνδυασμό με τη δυναμική της πλατφόρμας Open eClass (εκατοντάδες εγκαταστάσεις στον ελλαδικό αλλά και το διεθνή χώρο) εγγυώνται την ενεργή και συνεχή υποστήριξη και συντήρηση της πλατφόρμας ενώ συγχρόνως διασφαλίζουν τη μελλοντική της πορεία.

Η ανάπτυξη της πλατφόρμας Open eClass βασίζεται αποκλειστικά σε ανοικτά πρότυπα και τεχνολογίες και υποστηρίζεται από ανοικτό σύστημα ελέγχου εκδόσεων (http://hg.gunet.gr/openeclass) όπου συμμετέχουν προγραμματιστές από όλη την Ελλάδα πάντοτε με την καθοδήγηση της κεντρικής ομάδας Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης της GUnet που έχει τη συνολική ευθύνη για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη διανομή των νέων εκδόσεων. Σε επίπεδο εκπαιδευτικής διαδικασίας η πλατφόρμα Open eClass παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες Ηλεκτρονικής Μάθησης υποστηρίζοντας όλα τα πιθανά σενάρια (εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, μικτής μάθησης και εκπαίδευσης, ενισχυτικής τηλεκπαίδευσης, σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, συνεργατικής τηλεκπαίδευσης και αυτομάθησης). Χρησιμοποιείται από το σύνολο σχεδόν των Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων της χώρας υποστηρίζοντας με επιτυχία το μοντέλο Ηλεκτρονικής Μάθησης τόσο ως αυτόνομης δράσης όσο και ως ενισχυτικό εργαλείο της συμβατικής (πρόσωπο με πρόσωπο) εκπαίδευσης με στόχο:

1. την ενίσχυση της συμβατικής εκπαίδευσης και την εισαγωγή των εκπαιδευομένων στη νέα ψηφιακή κουλτούρα
2. τη συνέχιση της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στο εκπαιδευτικό περιεχόμενο πέρα από τα στενά χρονικά όρια του σχολικού ωραρίου
3. την υιοθέτηση καινοτόμων εκπαιδευτικών πρακτικών
4. τη δημιουργία ενός εύχρηστου και δυναμικού περιβάλλοντος εκπαίδευσης που θα υποστηρίζει τη συνεχή και αμφίδρομη επικοινωνία εκπαιδευτών κι εκπαιδευομένων. Ειδικότερα επιτρέπει στους εκπαιδευτές εύκολα και γρήγορα να δημιουργούν ηλεκτρονικά μαθήματα στα οποία να οργανώνουν με δομημένο τρόπο το εκπαιδευτικό υλικό με στόχο την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, προσφέροντας παράλληλα στους εκπαιδευόμενους ένα εναλλακτικό περιβάλλον εκπαίδευσης ανεξάρτητο από χωροχρονικές δεσμεύσεις.

Η τρέχουσα ενεργή έκδοση της πλατφόρμας είναι Open eClass 3.14 (διάθεση Μάιος 2023). Παράλληλα αναπτύσσεται συστηματικά η τέταρτη γενιά της πλατφόρμας Open eClass 4.0. Να σημειωθεί ότι η νέα αυτή γενιά της πλατφόρμας ενσωματώνει νέα διεπαφή χρήστη, νέα λειτουργικότητα, νέο API, ενισχύοντας τη διαλειτουργικότητα και την προσβασιμότητα. Αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα στο επόμενο εξάμηνο.

Η πλατφόρμα Open eClass διαθέτει αναλυτική λειτουργική και τεχνική τεκμηρίωση τόσο στα Ελληνικά ως βασική γλώσσα όσο και στην Αγγλική ως εναλλακτική. Η τεχνική τεκμηρίωση του συστήματος αφορά στην αναλυτική περιγραφής της βάσης δεδομένων και του κώδικα. Η λειτουργική τεκμηρίωση του συστήματος αφορά στα λεπτομερή εγχειρίδια λειτουργίας του συστήματος (operation manuals) και υποστήριξης των χρηστών (user manuals). Ειδικότερα τα εγχειρίδια των χρηστών αφορούν στους εκπαιδευόμενους μαθητές/τριες στους εκπαιδευτές και στους διαχειριστές. Η τεκμηρίωση της πλατφόρμας φιλοξενείτε στο wiki τεκμηρίωσης (http://docs.openeclass.org/) αλλά είναι διαθέσιμα και σε έντυπη ή εκτυπώσιμη μορφή.

Η πλατφόρμα Open eClass βρίσκεται σε μια φάση λειτουργικής και σχεδιαστικής ωριμότητας. Βασικός προσανατολισμός παραμένει η ενίσχυση και η υποστήριξη της εκπαιδευτικής δραστηριότητας μέσα από ένα εύχρηστο περιβάλλον τεχνολογικής αιχμής. Στόχος είναι η υποστήριξη ολοκληρωμένων δράσεων Τηλεκατάρτισης προσφέροντας στον εκπαιδευτή ένα δυναμικό περιβάλλον οργάνωσης και διάχυσης της γνώσης, στον εκπαιδευόμενο ένα εναλλακτικό κανάλι εξατομικευμένης μάθησης ανεξάρτητο από χωροχρονικές δεσμεύσεις, στο διαχειριστή ένα ανοικτό, ασφαλές και αξιόπιστο σύστημα και τέλος στον εκπαιδευτικό οργανισμό αποτελεσματικότητα, αξιοποίηση της συσσωρευμένης εμπειρίας, οικονομία κλίμακας και εποικοδομητική χρήση της υπάρχουσας δικτυακής υποδομής.

Παράλληλα, σημαντικοί σχεδιαστικοί άξονες αποτελούν η προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις, η ευελιξία, η ευκολία στη χρήση, η δυνατότητα αναβάθμισης και επέκτασης, η ελεύθερη διάθεση χωρίς την απαίτηση αδειών χρήσης και συντήρησης, οι μικρές λειτουργικές απαιτήσεις, η ανεξαρτησία από το υποκείμενο Λειτουργικό Σύστημα, η χρήση ανοικτών προτύπων, η δυνατότητα ολοκλήρωσης της πλατφόρμας με άλλες δικτυακές υπηρεσίες, η πολυγλωσσική υποστήριξη, οι ξεκάθαρες λειτουργικές δομές (εγγραφή, πρόσβαση, δημιουργία μαθήματος, διαχείριση κλπ), καθώς και η συνεχής υποστήριξη από το Πανελλήνιο Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο (GUnet).

Βασική επιδίωξη της πλατφόρμας αποτελεί η ανάπτυξη υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης ανεξάρτητα από τους περιοριστικούς παράγοντες του χώρου και του χρόνου της συμβατικής διδασκαλίας. Ειδικότερα, οι βασικοί στόχοι που ικανοποιούνται από το σχεδιασμό και τα οφέλη που αποκομίζονται από τη χρήση της πλατφόρμας είναι τα εξής:

• ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην εκπαιδευτική δραστηριότητα για την παροχή ανταγωνιστικών υπηρεσιών εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας μέσα από ένα σύγχρονο περιβάλλον τεχνολογικής αιχμής
• δημιουργία ενός εύχρηστου μέσου αλληλεπίδρασης και συνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή – εκπαιδευόμενου
• αξιοποίηση του πλούσιου εκπαιδευτικού υλικού και της συσσωρευμένης εκπαιδευτικής εμπειρίας
• εποικοδομητική χρήση του Διαδικτύου και της άρτιας δικτυακής υποδομής των εκπαιδευτικών οργανισμών
• ευκολία στη χρήση από εκπαιδευτές – εκπαιδευόμενους για την υποστήριξη ατόμων με διαφορετική τεχνολογική παιδεία και κουλτούρα αλλά με τις ίδιες υψηλές απαιτήσεις στην ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης
• υποστήριξη μιας αξιόπιστης χαμηλού κόστους υπηρεσίας τηλεματικής για την Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση
• προσαρμοστικότητα στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και ανάγκες
• ευκολία στη διαχείριση, την αναβάθμιση και την επέκταση
• ελεύθερη διάθεση και κεντρική υποστήριξη από το Πανελλήνιο Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο GUnet

Τα βασικά χαρακτηριστικά της πλατφόρμας που συνθέτουν τη λειτουργική της δομή και παρουσιάζονται αναλυτικά στη συνέχεια είναι τα εξής:

1. οι διακριτοί ρόλοι των χρηστών
2. οι διακριτές κατηγορίες των μαθημάτων
3. η δομημένη παρουσίαση του μαθήματος
4. η ευκολία χρήσης & δημιουργίας μαθήματος
5. η ευκολία στη διαχείριση

Οι βασικοί ρόλοι χρηστών που υποστηρίζει η πλατφόρμα είναι τρεις, ο χρήστης -εκπαιδευτής, ο χρήστης - εκπαιδευόμενος και ο διαχειριστής (υπάρχουν ενδιάμεσοι ρόλοι όπως βοηθός διαχειριστή, διαχειριστής χρηστών, βοηθός καθηγητή, υπεύθυνος ομάδας, χρήστης επισκέπτης, κλπ).

Ο χρήστης εκπαιδευτής είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία και τη διαχείριση των ηλεκτρονικών μαθημάτων. Ο λογαριασμός του δημιουργείται από τους διαχειριστές της πλατφόρμας, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου. Ο εκπαιδευτής μπορεί να δημιουργήσει όσα μαθήματα επιθυμεί, να επικοινωνεί με τους εκπαιδευόμενους (που παρακολουθούν τα μαθήματά του), να εισάγει και να διαχειρίζεται το εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος (κείμενα, εικόνες, παρουσιάσεις, βίντεο, εργασίες, ασκήσεις αυτοαξιολόγησης κλπ), να δημιουργεί ομάδες εργασίας και περιοχές συζητήσεων και γενικά να ελέγχει την εκπαιδευτική διαδικασία.

Ο χρήστης εκπαιδευόμενος μπορεί να εγγραφεί σε όσα μαθήματα του επιτρέπεται, να έχει πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό που περιέχουν, και να συμμετάσχει σε ομάδες εργασίας, περιοχές συζητήσεων και ασκήσεις αυτοαξιολόγησης. Ο λογαριασμός του δημιουργείται είτε αυτόματα με την εγγραφή του στην πλατφόρμα είτε από τους διαχειριστές της πλατφόρμας, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου.

Τέλος ο διαχειριστής είναι αυτός που έχει τη συνολική εποπτεία της πλατφόρμας. Δημιουργεί και ελέγχει τους λογαριασμούς των χρηστών, διαχειρίζεται τα μαθήματα, καθώς επίσης παρακολουθεί και διαχειρίζεται τον εξυπηρετητή και τη βάση δεδομένων.

Οι διακριτές κατηγορίες μαθημάτων που υποστηρίζει η πλατφόρμα είναι τρεις, τα ανοικτά μαθήματα, τα μαθήματα που απαιτούν εγγραφή, και τα κλειστά μαθήματα. Ο τύπος πρόσβασης σε ένα ηλεκτρονικό μάθημα καθορίζεται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτή κατά τη δημιουργία του μαθήματος, ενώ μπορεί να αλλάξει δυναμικά μέσα από τη διεπαφή διαχείρισης του μαθήματος. Αναλυτικότερα οι υποστηριζόμενες κατηγορίες μαθημάτων είναι οι εξής:

• Ανοικτά μαθήματα είναι τα μαθήματα ελεύθερης πρόσβασης, όπου έχουν πρόσβαση ακόμα και χρήστες που δεν διαθέτουν λογαριασμό στην πλατφόρμα.
• Ανοικτά σε εγγραφή είναι τα μαθήματα στα οποία ένας χρήστης μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο αν διαθέτει λογαριασμό στην πλατφόρμα και εγγραφεί σε αυτά.
• Κλειστά μαθήματα είναι τα μαθήματα στα οποία ένας χρήστης που έχει λογαριασμό στην πλατφόρμα έχει πρόσβαση μόνο αν του το επιτρέψει ο υπεύθυνος εκπαιδευτής.
• Τέλος ανενεργά μαθήματα είναι τα μαθήματα στα οποία έχει πρόσβαση μόνο ο υπεύθυνος εκπαιδευτής και δεν είναι ορατά στον κατάλογο μαθημάτων

Το Ηλεκτρονικό Μάθημα αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα της πλατφόρμας Open eClass. Κάθε μάθημα αποτελεί μια αυτόνομη οντότητα στην πλατφόρμα η οποία ενσωματώνει μια σειρά από υποσυστήματα (εργαλεία μαθήματος). Ουσιαστικά το ηλεκτρονικό μάθημα είναι μια αρθρωτή δομή, η οποία οργανώνεται και διαχειρίζεται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτή, ανάλογα με το υλικό που διαθέτει και το μοντέλο ηλεκτρονικής μάθησης που θα υιοθετήσει (από μια απλή ενημερωτική ιστοσελίδα του μαθήματος έως ένα πλήρως δυναμικό περιβάλλον εκπαίδευσης).

Σε γενικές γραμμές το ηλεκτρονικό μάθημα είναι μια ευέλικτη δομή αποτελούμενη από υποσυστήματα (εργαλεία μαθήματος) και εργαλεία διαχείρισης. Στα υποσυστήματα αυτά αποθηκεύεται και οργανώνεται το εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος. Ο υπεύθυνος εκπαιδευτικός μπορεί να τα ενεργοποιεί και να τα απενεργοποιεί ανάλογα με τη δομή και το υλικό του μαθήματος που διαθέτει, ώστε να απλοποιείται το περιβάλλον του εκπαιδευομένου, και να εμφανίζονται μόνο οι απολύτως απαραίτητες εκπαιδευτικές ενότητες. Επιπρόσθετα, στο ηλεκτρονικό μάθημα ενσωματώνονται μηχανισμοί που ενισχύουν τη διαλειτουργικότητα και τη διασύνδεση με εξωτερικές πηγές και αποθετήρια. Με τον τρόπο αυτό υλικό που βρίσκεται σε αυτά τα αποθετήρια μπορεί να ενσωματώνεται εύκολα από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες του μαθήματος.

Σε λειτουργικό επίπεδο τα υποστηριζόμενα υποσυστήματα (εργαλεία μαθήματος) που συνθέτουν το ηλεκτρονικό μάθημα διακρίνονται σε 4 διακριτές κατηγορίες:

• Εργαλεία Παραγωγής, οργάνωσης και παρουσίασης του εκπαιδευτικού περιεχομένου
• Εργαλεία ενημέρωσης, επικοινωνίας & συνεργασίας
• Εργαλεία αξιολόγησης & ανατροφοδότησης και τέλος
• Εργαλεία διαχείρισης του μαθήματος

Στην κεντρική οθόνη του μαθήματος υπάρχει η ταυτότητα του ηλεκτρονικού μαθήματος όπου αναφέρονται βασικές πληροφορίες (τίτλος, κωδικός, σύντομη περιγραφή, υπεύθυνος εκπαιδευτής, τμήμα, τύπος πρόσβασης, εγγεγραμμένοι χρήστες, λέξεις κλειδιά, κλπ). Στο αριστερό τμήμα της οθόνης υπάρχει το μενού με τα υποσυστήματα (εργαλεία μαθήματος), καθώς και τα εργαλεία διαχείρισης του μαθήματος. Στο δεξί τμήμα της αρχικής οθόνης του μαθήματος υπάρχει ένα μενού με εργαλεία/συντομεύσεις ενεργειών. Ειδικότερα,

1. υπάρχει η δυνατότητα επικοινωνίας με τον υπεύθυνο εκπαιδευτή του μαθήματος μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (προϋποθέτει οι εκπαιδευόμενοι, να έχουν ορίσει διεύθυνση email στο προφίλ τους),
2. η δυνατότητα μετάβασης του υπεύθυνου εκπαιδευτή στο ρόλο του εκπαιδευόμενου ώστε να ελέγξει το μάθημά του και από τη διεπαφή του εκπαιδευόμενου,
3. η προσθήκη της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (URL) της αρχικής σελίδας του ηλεκτρονικού μαθήματος στους σελιδοδείκτες του φυλλομετρητή (browser) με την προϋπόθεση ότι το μάθημα είναι ανοικτό, και
4. η δυνατότητα εγγραφής σε ροή RSS με τις ανακοινώσεις του μαθήματος.

Ηλεκτρονικό Μάθημα - Διεπαφή Εκπαιδευτή

Σε γενικές γραμμές το ηλεκτρονικό μάθημα είναι μια αρθρωτή δομή αποτελούμενη από δεκαπεπτά (17) υποσυστήματα (εργαλεία μαθήματος) και τέσσερα (4) εργαλεία διαχείρισης. Στα υποσυστήματα αυτά αποθηκεύεται και οργανώνεται το πρωτογενές εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος. Ο υπεύθυνος εκπαιδευτής μπορεί να τα ενεργοποιεί και να τα απενεργοποιεί ανάλογα με τη δομή και το υλικό του μαθήματος που διαθέτει, ώστε να απλοποιείται το περιβάλλον του εκπαιδευομένου, και να εμφανίζονται μόνο οι απολύτως απαραίτητες εκπαιδευτικές ενότητες. Αναλυτικότερα τα υποστηριζόμενα υποσυστήματα που συνθέτουν το ηλεκτρονικό μάθημα είναι τα εξής:

Υποσυστήματα οργάνωσης και παρουσίασης του εκπαιδευτικού περιεχομένου

• Έγγραφα: Ανάπτυξη, οργάνωση, αποθήκευση και παρουσίαση εκπαιδευτικού περιεχομένου καθώς και δυνατότητες σύνδεσης με εξωτερικές πηγές και αποθετήρια.Ειδικότερα το υποσύστημα αυτό παρέχει έναν εύχρηστο μηχανισμό για τη διαχείριση, την οργάνωση και την ομαδοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού (κείμενα, παρουσιάσεις, εικόνες, διαγράμματα, κλπ) μέσα από ένα σύστημα καταλόγων και υποκαταλόγων.
• Πολυμέσα: Αποθήκευση και διάθεση οπτικοακουστικού εκπαιδευτικού υλικού καθώς και δυνατότητες σύνδεσης με εξωτερικές πηγές.
• Ιστολόγιο: Δημοσίευση αναρτήσεων κειμένου με χρονολογική σειρά.
• Γλωσσάρι: Προσθήκη και διαχείριση βασικών όρων.
• Ηλεκτρονικό Βιβλίο: Ανάρτηση, διαχείριση και παρουσίαση ηλεκτρονικών βιβλίων σε διαδικτυακή μορφή HTML.
• Τοίχος: Ανάγνωση αναρτήσεων πολλαπλού περιεχομένου (κείμενα, βίντεο, έγγραφα, πολυμέσα, κ.λπ.).
• Σύνδεσμοι/Σελιδοδείκτες: Προσθήκη και οργάνωση χρήσιμων πηγών και σελιδοδεικτών – bookmarks από το Διαδίκτυο.
• Γραμμή Μάθησης: Οργάνωση εκπαιδευτικού υλικού σε δομημένες ενότητες. Δυνατότητα εισαγωγής / εξαγωγής διαλειτουργικών εκπαιδευτικών πακέτων SCORM, IMS CP, TIN CAN.
• Εννοιολογικοί χάρτες: Εννοιολογική ανάλυση εννοιών του μαθήματος.

Υποσυστήματα ενημέρωσης, επικοινωνίας & συνεργασίας

• Ανακοινώσεις: Ανάρτηση ανακοινώσεων μαθήματος καθώς και σύνδεση με εξωτερικές πηγές ενημέρωσης.
• Ημερολόγιο: Χρονολογική παρουσίαση γεγονότων-σταθμών του μαθήματος.
• Μηνύματα: Ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (εσωτερικό της πλατφόρμας) μεταξύ εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων.
• Ειδοποιήσεις: Ειδοποίηση για οτιδήποτε νεότερο αφορά το μάθημα.
• Συζητήσεις: Ασύγχρονη ανταλλαγή απόψεων και ιδεών (forum).
• Τηλεσυνεργασία: Δυνατότητα επικοινωνίας και συνεργασίας σε πραγματικό χρόνο (σύγχρονη τηλεκπαίδευση, πχ. BBB, Webex, άλλο).
• Ομάδες Χρηστών: Ομαδοποίηση χρηστών ώστε να έχουν κοινή περιοχή συζητήσεων και περιοχή μεταφόρτωσης αρχείων.
• Wiki: Συνεργατική συγγραφή κειμένων ακολουθώντας το τυπικό wiki syntax.
• Συνομιλία: Επικοινωνία με γραπτά μηνύματα, μεταξύ εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων, σε πραγματικό χρόνο (chat).

Υποσυστήματα αξιολόγησης & ανατροφοδότησης

• Εργασίες: Διαχείριση, υποβολή και βαθμολόγηση εργασιών. Η βαθμολόγηση θα μπορεί να γίνεται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό, από ομότιμους, ή αυτόματα.
• Ασκήσεις: Παραγωγή ασκήσεων κλειστού τύπου (πολλαπλής επιλογής, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενού και άλλων τύπων) αλλά και ανοικτού τύπου.Δυνατότητα για online διαγώνισμα (τράπεζα θεμάτων, τυχαιοποίηση, δυναμική επιλογή ερωτήσεων). Τα εργαλεία αξιολόγησης, αυτοαξιολόγησης και αναστοχασμού διαδραματίζουν κομβικό ρόλο σε όλα τα εκπαιδευτικά σενάρια ηλεκτρονικής μάθησης.
• Ερωτηματολόγια: Δημιουργία δημοσκοπήσεων και ερευνών (επώνυμες ή ανώνυμες) στο πλαίσιο του ηλεκτρονικού μαθήματος.
• Βαθμολόγιο: Καταγραφή βαθμολογίας εκπαιδευομένων.
• Παρουσιολόγιο: Καταγραφή παρουσιών/απουσιών εκπαιδευομένων.
• Πρόοδος: Ενσωμάτωση εργαλείων παιχνιδοποίησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας όπως επιβραβεύσεις, πιστοποιητικά, κανόνες ολοκλήρωσης μαθήματος ή δραστηριότητας, κ.λπ.
• Στατιστικά: Στατιστικά αναφορές συμμετοχής των μαθητών καθώς και χρήσης των πόρων του μαθήματος.

Υποσυστήματα διαχείρισης ηλεκτρονικού μαθήματος

• Ρυθμίσεις: το βασικός εργαλείο ρυθμίσεων του μαθήματος (τίτλος, περιγραφή, μεταδεδομένα, μορφή, πρόσβαση, άδειες χρήσης, κ.λπ.).
• Διαχείριση Χρηστών: Λίστα εγγεγραμμένων χρηστών, ρόλοι, εγγραφή και απεγγραφή χρηστών (ατομική, ομαδική ή με κανόνες).
• Διαχείρισης Εργαλείων: Ενεργοποίηση, απενεργοποίηση, προσθήκη εξωτερικών εργαλείων (σύνδεσμοι, εργαλεία, LTI, κ.λπ.).
• Μαθησιακή αναλυτική: Αναλυτικές αναφορές παρακολούθησης και επίτευξης μαθησιακών στόχων.

Τα ενεργά υποσυστήματα (εργαλεία) του μαθήματος εμφανίζονται με έντονους χαρακτήρες στο αριστερό μενού της κεντρικής σελίδας του μαθήματος, και είναι ορατά και από τους εκπαιδευόμενους. Αντίθετα τα απενεργοποιημένα υποσυστήματα (εργαλεία) εμφανίζονται με αχνούς χαρακτήρες στο αριστερό μενού της κεντρικής σελίδας του μαθήματος και δεν είναι ορατά από τους εκπαιδευόμενους. Η ενεργοποίηση – απενεργοποίηση των υποσυστημάτων (εργαλείων μαθήματος) γίνεται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτή του μαθήματος, μέσα από το αντίστοιχο διαχειριστικό εργαλείο. Να σημειωθεί ότι τα απενεργοποιημένα υποσυστήματα του μαθήματος παραμένουν λειτουργικά διατηρώντας την πληροφορία που τυχόν έχει εισαχθεί, απλά δεν είναι ορατά από τους εκπαιδευόμενους.

Πρόκειται για μια ευέλικτη ομαδοποίηση του εκπαιδευτικού περιεχομένου που έχει αναρτηθεί σε συγκεκριμένο μάθημα, με σκοπό την επίτευξη του εκπαιδευτικού στόχου του μαθήματος. Στο κάτω τμήμα της κεντρικής οθόνης του μαθήματος, εντοπίζονται τα περιεχόμενα των θεματικών ενοτήτων του μαθήματος, όπως ακριβώς τα έχει οργανώσει ο υπεύθυνος εκπαιδευτής – διαχειριστής του μαθήματος.

Θεματικές Ενότητες – Διεπαφή Εκπαιδευόμενου

Ο εκπαιδευόμενος μπορεί να επιλέξει τη θεματική ενότητα που επιθυμεί (κλικ στο όνομα της ενότητας) για να εισέλθει στα περιεχόμενα της. Στην παραπάνω εικόνα παρουσιάζονται τα περιεχόμενα της θεματικής ενότητας που επιλέξαμε.

Υλικό Θεματικής Ενότητας - Διεπαφή Εκπαιδευόμενου

Όλες οι διεπαφές της πλατφόρμας έχουν ανασχεδιαστεί με σκοπό να γίνουν περισσότερο εύχρηστες και να αποκτήσουν αισθητική και λειτουργική συνέπεια. Στη συνέχεια περιγράφονται συνοπτικά οι βασικές διεπαφές της πλατφόρμας. Αναλυτικές πληροφορίες για όλες τις διεπαφές της πλατφόρμας μπορείτε να βρείτε στα αντίστοιχα εγχειρίδια του εκπαιδευτή, του εκπαιδευόμενου και του διαχειριστή.

Αρχική σελίδα πλατφόρμας Open eClass

Η αρχική σελίδα της πλατφόρμας περιλαμβάνει: τον κατάλογο των μαθημάτων που φιλοξενούνται, τις διεπαφές δημιουργίας λογαριασμού χρήστη (εκπαιδευόμενου και εκπαιδευτή), όλα τα χρήσιμα εγχειρίδια, την ταυτότητα της πλατφόρμας όπου παρουσιάζονται χρήσιμα στατιστικά για τη χρήση της πλατφόρμας καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας με τους υπεύθυνους διαχειριστές.

Παράλληλα, υπάρχει η βασική φόρμα εισόδου για την εισαγωγή στα ηλεκτρονικά μαθήματα, καθώς κι ένας σύνδεσμος για την υπενθύμιση του συνθηματικού των εγγεγραμμένων χρηστών.

Με την είσοδό ενός εγγεγραμμένου χρήστη στην πλατφόρμα μεταφέρεται στο προσωπικό του χαρτοφυλάκιο (αναλυτικό ή συνοπτικό), όπου του δίνεται η δυνατότητα να οργανώνει και να ελέγχει τη συμμετοχή του στα ηλεκτρονικά μαθήματα της πλατφόρμας.

Χαρτοφυλάκιο χρήστη – εκπαιδευτή (συνοπτικό)

Χαρτοφυλάκιο χρήστη – εκπαιδευόμενου (συνοπτικό)

Στην αριστερή στήλη, υπάρχει μια σειρά από επιλογές που αφορούν τη δημιουργία μαθήματος, την εγγραφή σε μάθημα, τη διαμόρφωση του προφίλ του χρήστη, το ημερολόγιο, κλπ. Στη δεξιά στήλη, υπάρχει μια λίστα με τα μαθήματα που υποστηρίζετε ως εκπαιδευτής καθώς και μία λίστα με τα μαθήματα που παρακολουθείτε ως εκπαιδευόμενος. Στα μαθήματα που υποστηρίζετε ως εκπαιδευτής υπάρχει δεξιά η επιλογή «Διαχείριση» του μαθήματος ενώ κάνοντας κλικ στον τίτλο του μαθήματος εισέρχεστε στο ηλεκτρονικό μάθημα με δικαιώματα εκπαιδευτή. Αντίστοιχα στα μαθήματα που παρακολουθείτε έχοντας κάνει εγγραφή υπάρχει δεξιά η επιλογή «Απεγγραφή» ώστε να το διαγράψετε από τη λίστα, ενώ κάνοντας κλικ στον τίτλο του μαθήματος εισέρχεστε στο ηλεκτρονικό μάθημα με δικαιώματα εκπαιδευόμενου.

Χαρτοφυλάκιο χρήστη (αναλυτικό)

Στην αναλυτική μορφή του χαρτοφυλακίου χρήστη υπάρχει λίστα με τα μαθήματα που παρακολουθείτε ή υποστηρίζετε στην πλατφόρμα ενώ συγχρόνως μπορείτε να παρακολουθείτε για τα μαθήματα αυτά α) τις διορίες των εργασιών, β) τα τελευταία έγγραφα που έχουν αναρτηθεί, γ) τις τελευταίες ανακοινώσεις καθώς και δ) τις συζητήσεις από όλα στα μαθήματα που συμμετέχετε.

Το πτυσσόμενο μενού (sliding menu) βρίσκεται στο πάνω δεξιό άκρο της αρχικής οθόνης. Το συγκεκριμένο μενού αποτελείται από τρία υπο-μενού ως εξἠς:

• Τα μαθήματα μου
• Νέα μηνύματα
• Γρήγορη Σημείωση

Παρουσίαση του πτυσσόμενου μενού

Επιλέγοντας το συγκριμένο υπο-μενού έχετε την δυνατότητα να προβάλετε τα μαθήματα στα οποία είστε εγγεγραμμένος και να μεταβείτε γρήγορα σε αυτά πατώντας απλά πάνω τους. Επίσης σε αυτό το μενού εκτός από τον τίτλο του μαθήματος παρουσιάζονται και τα ονόματα των υπευθύνων των μαθημάτων.

Εμφάνιση μαθημάτων και μετάβαση

Εμφάνιση υπευθύνων μαθημάτων

Μπορείτε εύκολα να προβάλετε τα εισερχόμενα μηνύματα σας απλά επιλέγοντας το συγκεκριμένο επομένου.

Εμφάνιση νέων μηνυμάτων

Επί πρόσθετα σας δίνεται η δυνατότητα να προβάλετε όλα σας τα μηνύματα εισερχόμενα/εξερχόμενα επιλέγοντας το σύνδεσμο “όλα τα μηνύματα”

Εμφάνιση όλων των μηνυμάτων

Με την συγκεκριμένη επιλογή μπορείτε εύκολα και γρήγορα να συντάξετε μια νέα σημείωση .Εισάγετε απλά τον τίτλο και την περιγραφή της σημείωσης σας και πατήστε αποθήκευση

Δημιουργία νέας γρήγορης σημείωσης

Επίσης σας δίνεται η δυνατότητα να εμφανίσετε όλες τις σημειώσεις πατώντας στο σύνδεσμο όλες οι σημειώσεις

Επιλογή εμφάνισης όλων των σημειώσεων

Τα αποτελέσματα της παραπάνω επιλογής παρουσιάζονται παρακάτω

Εμφάνιση όλων των σημειώσεων

Το Ηλεκτρονικό Μάθημα αποτελεί τη βασική λειτουργική οντότητα της πλατφόρμας Open eClass. Κάθε μάθημα ενσωματώνει μια σειρά από υποσυστήματα, τα οποία οργανώνονται και διαχειρίζονται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτή. Ειδικότερα, η κεντρική οθόνη του μαθήματος εξαρτάται από το ρόλο του χρήστη στο μάθημα (εκπαιδευτής, εκπαιδευόμενος) και παρουσιάζεται στις παρακάτω εικόνες.

Κεντρική σελίδα μαθήματος (Χρήστη - Εκπαιδευτή)

Κεντρική σελίδα μαθήματος (Χρήστη - Εκπαιδευόμενου)

Τέλος η περιοχή Διαχείρισης της Πλατφόρμας ενσωματώνει εργαλεία διαχείρισης των εγγεγραμμένων χρηστών, των ηλεκτρονικών μαθημάτων, του εξυπηρετητή, της βάσης δεδομένων καθώς και σειρά υποστηρικτικών εργαλείων που επιτρέπουν στους υπεύθυνους διαχειριστές να έχουν μια συνολική εποπτεία της πλατφόρμας. Στην περιοχή διαχείρισης έχουν πρόσβαση μόνο οι υπεύθυνοι διαχειριστές της πλατφόρμας.

Διαχειριστικό εργαλείο Open eClass

Διαχειριστικό εργαλείο Open eClass

Στην πλατφόρμα Open eClass συλλέγονται και υφίστανται επεξεργασία τα ακόλουθα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των χρηστών: όνομα, επώνυμο, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλέφωνο, καθώς και η συμμετοχή των χρηστών σε συγκεκριμένα μαθήματα / εκπαιδευτικά προγράμματα / σεμινάρια. Τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας προκειμένου η παρακολούθηση των ηλεκτρονικών μαθημάτων να αντιστοιχίζεται στον κάθε εκπαιδευόμενο και να είναι δυνατή η επικοινωνία της πλατφόρμας και των εκπαιδευτών με τους εκπαιδευόμενους. Τα στοιχεία αυτά δε διαβιβάζονται σε τρίτους και δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία πέραν του σκοπού που αναφέρθηκε και η πλατφόρμα χρησιμοποιεί τα απαραίτητα τεχνικά μέσα ώστε η πρόσβαση στα στοιχεία να περιορίζεται μόνο στους χρήστες που απαιτείται για τη λειτουργία της υπηρεσίας.

Η πλατφόρμα Open eClass σε επίπεδο οθονών και λειτουργικότητας υποστηρίζει τις προδιαγραφές προσβασιμότητας WCAG 2.0 (https://www.w3.org/WAI/standards-guidelines/wcag/) στο επίπεδο AA. Μάλιστα η πλατφόρμα έχει ελεγχθεί διεξοδικά σε θέματα προσβασιμότητας από τη μονάδα προσβασιμότητας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (https://access.uoa.gr/). Σημειώστε ότι για την πλήρη υποστήριξη της συμμόρφωσης με της προδιαγραφές προσβασιμότητας είναι σημαντικό και το περιεχόμενο που αναρτάται να είναι προσβάσιμο. Το τελευταίο είναι και το πιο σημαντικό στοιχείο για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Πληροφορίες για την παραγωγή προσβάσιμου εκπαιδευτικού περιεχομενου μπορείτε να βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο: https://opencourses.gunet.gr/courses/OCGU103/

Η πλατφόρμα Open eClass (www.openeclass.org) ακολουθεί τη φιλοσοφία του λογισμικού ανοικτού κώδικα και διανέμεται ελεύθερα χωρίς την απαίτηση αδειών χρήσης και συντήρησης. Υποστηρίζεται ενεργά από την ομάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης του Πανελλήνιου Ακαδημαϊκού Διαδικτύου GUnet. Κάθε εγκατάσταση της πλατφόρμας υποστηρίζεται από τους τοπικούς διαχειριστές οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την καλή λειτουργία της πλατφόρμας, καθώς και την εξυπηρέτηση των αιτημάτων των εγγεγραμμένων χρηστών (εκπαιδευτών, εκπαιδευομένων)